Wycena know-how

Wycena know-how jest kluczowym elementem zarządzania wartością przedsiębiorstwa, szczególnie w kontekście transakcji korporacyjnych, licencjonowania technologii czy też strategicznego planowania. Proces ten pozwala na rzetelne określenie wartości niematerialnych aktywów, które nie są bezpośrednio widoczne, ale mają istotny wpływ na wyniki finansowe firmy. Wycena ta jest niezbędna do prawidłowego zarządzania majątkiem niematerialnym, umożliwiając jego optymalne wykorzystanie oraz ochronę. Dzięki precyzyjnej wycenie know-how, przedsiębiorstwa mogą lepiej negocjować warunki umów, unikać konfliktów prawnych oraz efektywnie zarządzać ryzykiem związanym z utratą kluczowej wiedzy.

Wycena know-how


 

Wycena know-how przeprowadzana jest zazwyczaj w momencie przygotowania do sprzedaży firmy, wyceny przed fuzjami i przejęciami, przy tworzeniu joint ventures, czy też w procesie licencjonowania technologii. Celem takiej wyceny jest nie tylko określenie wartości finansowej, ale również zabezpieczenie praw własności intelektualnej oraz optymalizacja podatkowa. Wycena ta wymaga zastosowania odpowiednich metod i narzędzi, które pozwolą na obiektywne i precyzyjne oszacowanie wartości know-how. W tym kontekście korzysta się z podejścia kosztowego, dochodowego oraz rynkowego, każde z nich dostarcza innych perspektyw i pozwala na uzyskanie pełniejszego obrazu wartości niematerialnych aktywów firmy.

Czym jest know-how?

Know-how to unikalna wiedza specjalistyczna, która jest wynikiem doświadczeń oraz badań prowadzonych przez przedsiębiorstwo. Jest to zbiór nieopatentowanych wynalazków, wzorów, procedur, a także wszelkich informacji technicznych i operacyjnych, które są tajemnicą firmy i stanowią jej konkurencyjną przewagę na rynku. Know-how obejmuje także metody produkcji, receptury, składniki, techniki marketingowe oraz inne informacje, które są kluczowe dla efektywności operacyjnej i sukcesu rynkowego przedsiębiorstwa. Posiadanie dobrze zdefiniowanego know-how może znacząco wpłynąć na zdolność firmy do innowacji oraz jej stabilność finansową, co czyni je cennym zasobem, który warto odpowiednio ocenić i chronić.

Proces wyceny know-how

Wycena know-how to skomplikowany proces, który wymaga specjalistycznej wiedzy i doświadczenia. Początkowo, konieczne jest zrozumienie natury know-how, które ma być wycenione. Następnie, przeprowadza się analizę rynku, konkurencji oraz potencjalnych korzyści, jakie może przynieść posiadanie danego know-how. W tym celu, wykorzystuje się różne metody i narzędzia, takie jak analiza kosztów, analiza dochodów czy analiza rynkowa. Kolejnym etapem jest określenie wartości know-how na podstawie zebranych danych. W tym celu, stosuje się różne metody wyceny, takie jak metoda kosztowa, metoda dochodowa czy metoda rynkowa. Każda z nich dostarcza innych perspektyw i pozwala na uzyskanie pełniejszego obrazu wartości niematerialnych aktywów firmy.

Podejście kosztowe

Wycena know-how w podejściu kosztowym polega na określeniu nakładów, jakie byłyby konieczne na opracowanie przez inną firmę analogicznego do wycenianego know-how, uwzględniając również czas potrzebny na opracowanie i zaimplementowanie.

Wyceny know-how zgodnie z metodologią kosztową dokonuje się, określając w pierwszej kolejności wydatki poniesione w celu jego wypracowania. Należy przy tym dokonać weryfikacji racjonalności wysokości tych wydatków. Kolejnym krokiem jest odseparowanie nakładów decydujących o wartości know-how od wydatków, które powiązane są z innymi składowymi przedsiębiorstwa. Ma to na celu uniknięcie sytuacji, w której pewne wielkości byłyby uwzględnione kilkukrotnie. Dopiero wtedy możliwe jest wyznaczenie wartości know-how według kosztu odtworzenia.

Podejście dochodowe

Podstawę podejścia dochodowego stanowi standard wartości ekonomicznej, według którego wartość know-how to finansowe odzwierciedlenie korzyści uzyskiwanych dzięki posiadaniu know-how przez przedsiębiorstwo w postaci dodatkowo uzyskiwanych dochodów (wynikających z oszczędności po stronie kosztów lub ze zwiększonych przychodów ze sprzedaży). Wycena know-how w ujęciu dochodowym polega zatem na określeniu, jaką tworzy ono wartość dodaną w przedsiębiorstwie. Innymi słowy jest to dodatkowa wartość wynikająca z posiadania know-how przez firmę w odniesieniu do sytuacji, gdyby przedsiębiorstwo go nie posiadało.

Z punktu widzenia metodologicznej poprawności wyceny know-how należy zwrócić uwagę, że wartość know-how jest częścią składową wartości przedsiębiorstwa. Wyceniając zatem wartość know-how, należy mieć na uwadze wyłączenie innych składowych wpływających na wartość przedsiębiorstwa, takich jak: czynnik ludzki (pracownicy), majątek, marka czy inne wartości niematerialne i prawne. Oznacza to, że wyceniając know-how, należy dążyć do wyeliminowania wpływu na dochody przedsiębiorstwa innych czynników, co częstokroć jest utrudnione ze względu na fakt, iż czynniki te współistnieją ze sobą i trudno jednoznacznie sprecyzować, jak poszczególne składowe przyczyniają się do wzrostu wartości przedsiębiorstwa jako całości.

Zalety profesjonalnej wyceny know-how

Decyzja o skorzystaniu z profesjonalnej wyceny know-how może przynieść wiele korzyści. Przede wszystkim, pozwala ona na rzetelne określenie wartości niematerialnych aktywów firmy, co jest niezbędne do prawidłowego zarządzania majątkiem niematerialnym. Dzięki precyzyjnej wycenie know-how, przedsiębiorstwa mogą lepiej negocjować warunki umów, unikać konfliktów prawnych oraz efektywnie zarządzać ryzykiem związanym z utratą kluczowej wiedzy.